De collectie waaiers uitgelicht
Onlangs hebben onze vrijwilligers de waaiercollectie in beeld gebracht, inclusief de nieuwe aanwinsten, geschonken door de nazaten van kunstenares Plunket Stolk († 2020).
Sinds eeuwen zijn waaiers modieuze accessoires voor vrouwen én mannen. De waaier hoorde bij het dagelijks leven en was een gebruiksvoorwerp. Als modeaccessoire werd de waarde van de waaier na de tweede helft van de 19de eeuw geheel anders. De productie en de verkoop daalden, maar kunsthistorici kregen belangstelling voor de geschiedenis van waaiers als kunstnijverheid. Vele musea en instellingen in binnen- en buitenland namen in hun collecties waaiers op. De waaier is zo voor velen een geliefd verzamelobject geworden.
Een waaier wordt al eeuwenlang door dames gebruikt om zich onopvallend wat af te koelen: veel vrouwen waren in het verleden ingesnoerd en droegen vele rokken en accessoires. Daarnaast was een waaier een manier om discreet en elegant hun rijkdom te tonen.
Veel waaiers waren kostbare objecten. Vaak werden ze vervaardigd uit been hout en dure stoffen zoals zijde fluweel, satijn, batist, linnen, kant, maar ook perkament, papier, De versiering en afwerking bestond uit kleine details, , pluimen, ivoor, albast, zilver, goud, en parelmoer. van een strik of borduursel tot zelfs diamanten en edelstenen.
Verleiding!
Waaiers werden gebruikt als communicatiemiddel, om aandacht te trekken en waren een instrument bij de kunst van het verleiden. Door de stand van de waaier ten opzichte van het lichaam zond een dame discreet boodschappen uitzenden. Door de waaier in een bepaalde positie te houden, kon men door de waaiers geheime signalen geven:
- de waaier tegen de rechterschouder drukken betekende iemand helemaal niet moeten
- het rechteroog met de waaier aanraken betekende dat zij zo snel mogelijk een afspraakje wilde maken
- door beide ogen met een waaier te bedekken gaf zij te kennen dat ze van iemand houdt
- de waaier tegen het linkeroor aandrukken betekende dat zij niet wou dat geheimpjes werden prijsgegeven
Over de gever:
In memoriam Plunket van Stolk
Live, love and Laughter
1 Mei 2020 is Plunket van Stolk, een flamboyante en inspirerende persoonlijkheid overleden. Hop Hop is hoe velen Plunket van Stolk kennen. Haar dochter gaf haar de bijnaam. De Engelse, in Afrika geboren, studeerde in Johannesburg, England and Rotterdam, trouwde een Hollander en woonden samen jaren in Mozambique. Het gezin, twee zoons en een docter, woonden ook enkele jaren en Engeland. Kunstenares Plunket woonde en werkte in het kunstenaarsdorp Bergen Noord Holland. Zij was jarenlang actief als rondleidster in museum Kranenburgh en wist zelfs de lastigste pubers te boeien met verrassende anekdotes en met soms pikante kunst details uit de 16e eeuw. De laatste jaren van haar leven heeft zij bekendheid verworven met de door haar op onnavolgbare manier vertelde Hop Hop Jokes. Sinds 2015 had zij haar eigen YouTube kanaal en FaceBook . Willen we in haar nagedachtenis nog eens lachen? Bekijk haar website met alle videos.